Windows i Linux na jednym komputerze
Z myślą o średnio zaawansowanych użytkownikach napisany został poradnik, który krok po kroku opisuje etapy instalowania systemu Mandrake Linux. Ta wyjątkowo łatwa w obsłudze dystrybucja nadaje się idealnie dla tych, którzy rozpoczynają przygodę z oprogramowaniem z rodziny UNIX. Zapraszamy do lektury!
Odwieczne pytanie, który system operacyjny zainstalować na swoim komputerze, trapi wielu użytkowników binarnych przyjaciół. Problem nie tkwi w wyborze wersji Windowsa, ale rodzaju systemu operacyjnego. Tu o prymat walczą głównie wspomniane "okienka" oraz Linux, szturmem zdobywający coraz to większe rzesze zwolenników. Niektórym z nich nie podobają się luki w zabezpieczeniach systemów ze stajni Microsoftu, innym niewielka stabilność pracy, która zdaje się nie dotyczyć Windowsa XP. Przerzucenie się na system UNIX-owy utrudniają trudność obsługi i ciągłe niedoszlifowanie niektórych funkcji. I co tu teraz zrobić? Wybrać system łatwiejszy w obsłudze i bardziej przyjazny dla mniej doświadczonych użytkowników, czy też ten bardziej stabilny i bezpieczniejszy? A może oba?!
Czy jednak warto poświęcać czas na instalację Linuxa, a później na naukę jego obsługi? Jeżeli należymy do grona średnio zaawansowanych użytkowników komputerów i jesteśmy zmęczeni słabościami "okienek" Microsoftu, to zdecydowanie warto! Tylko jaką dystrybucję Linuxa wybrać? Na rynku jest ich kilkadziesiąt... Jednak największą popularność zdobyły zaledwie trzy z nich: RedHat, SuSE i Mandrake. Z racji tego, że ten ostatni jest najprostszy w obsłudze a zarazem najbardziej dostępny, zajmiemy się właśnie nim.
Przed przystąpieniem do instalacji Linuxa powinniśmy na partycji innej niż ta, na której zagości system spod znaku pingwina zainstalować Windowsa. Opis instalacji najnowszych okienek znajduje się w Wielkim kursie obsługi Windowsa XP. Taka kolejność instalacji jest konieczna, ponieważ w jej trakcie aktualizowany jest MBR (Master Boot Record) dysku - jest to zbiór informacji zapisany na pierwszym sektorze dysku twardego, które są odczytywane przez BIOS podczas startu komputera. W sektorze rozruchowym jest instalowany boot manager - program, który umożliwia uruchomienie systemu operacyjnego. Ten instalowany z Windowsem nie obsługuje innych systemów niż "okienka", dlatego konieczne jest zamienienie go na bardziej uniwersalnego boot managera instalowanego z Linuxem, np. na LILO lub Gruba.
W przypadku, gdy niedawno instalowaliśmy Windowsa i nie chcemy tego powtarzać, możemy pozostawić go bez zmian pod warunkiem, że zrobimy porządek na dysku i zdefragmentujemy go. Jeżeli jedna partycja zajmuje całą przestrzeń dysku, nie musimy jej dzielić na dwie (co zmuszało by do zainstalowania ponownie Windowsa - chyba, że posiadamy osobny program do partycjonowania dysku, na przykład Partition Magic, który może podzielić dysk bez utraty danych). Zrobimy to podczas instalacji Linuxa pod warunkiem, że jest to partycja FAT.
Powinniśmy przygotować także dyskietkę startową potrzebną podczas instalacji Linuxa. Konieczne jest to, gdy nasz BIOS nie oferuje nam możliwości zbootowania systemu operacyjnego (w tym przypadku instalatora) z płyty. Możemy to zrobić w Windowsie wkładając pierwszą płytę z Mandrake’iem i wybierając Install Mandrake Linux using floppy. Następnie w otwartym oknie musimy wskazać ścieżkę dostępu do pliku obrazu tej dyskietki. Wskazujemy CD-ROM:/images/cdrom.img.\
Gdy nasze przygotowania dobiegną końca wkładamy do napędu płytę z Linuxem. W BIOS-ie ustawiamy bootowanie z CD-ROM-u (o konfiguracji bootowania przeczytamy w Kursie obsługi Windowsa - Przygotowania do instalacji). Jeżeli w naszem BIOS-ie nie potrafimy znaleźć żądanej opcji, to do stacji dyskietek wkładamy dyskietkę startową Linuxa. Za jej pomocą uruchomimy instalator. Na ekranie wyświetli się nam okno, w którym możemy rozpocząć instalację systemu, poprzez naciśnięcie klawisza Enter. Jeżeli chcemy przejść do dodatkowego menu dostępnego w trybie tekstowym, w którym możemy wybrać różne tryby instalacji lub naprawić już zainstalowanego Linuxa, powinniśmy nacisnąć klawisz R. Z menu tekstowego możemy powrócić z powrotem do graficznego naciskając F3.
Po rozpoczęciu instalacji wyświetli się kolejne okno, w którym musimy wybrać język instalatora i całego systemu operacyjnego. Z listy wybieramy oczywiście język polski. Przechodząc do opcji zaawansowanych możemy zainstalować kilka innych języków, z których będzie można korzystać podczas pracy. W następnym kroku procesu instalacyjnego wyświetli się umowa licencyjna, już po polsku. Aby móc kontynuować instalację musimy ją zaakceptować. Wyświetli się teraz okno, w którym wybieramy jeden z typów instalacji. Do wyboru mamy instalację zalecaną (przeznaczoną dla mniej doświadczonych użytkowników) oraz zaawansowaną, w trakcie której instalator zada nieco więcej pytań. W tym oknie mamy również możliwość zaktualizowania już zainstalowanego systemu operacyjnego do wersji posiadanej na płytach. W następnym punkcie możemy skonfigurować interfejs SCSI i podłączone do niego dyski. Jeżeli nie posiadamy takich urządzeń pomijamy ten krok. Następnie wybieramy rodzaj myszy podłączonej do naszego komputera. Po dokonanym wyborze mamy możliwość przetestowania naszego gryzonia. Później musimy wybrać, jaki układ klawiatury chcemy wykorzystywać do pracy. Domyślnie jest to polski programisty, najlepiej go pozostawić. Kolejne pytanie stawiane nam przez program instalacyjny dotyczy poziomu zabezpieczeń. Najlepiej wybrać poziom standardowy. Wprowadzamy nasz adres e-mial, jako administratora zabezpieczeń. Teraz nadszedł czas na najtrudniejszy punkt całego procesu instalacyjnego - podział na partycje. Na ekranie zobaczymy graficzny podział naszego dysku. Jeżeli mamy stworzone dwie partycje i obie są w systemie FAT, to usuwamy tę, na której nie jest zainstalowany Windows. Następnie klikamy na wolną przestrzeń (która powinna wynosić minimum 2 GB) i klikamy Rozmieść automatycznie lub tworzymy osobiście partycje linuxowe. Jeżeli mamy tylko jedną partycję możemy odzyskać z niej część miejsca - na tej partycji musi być przestrzeń nieprzypisana żadnym plikom, tylko wtedy będzie można ją podzielić (dlatego tak ważne było,
aby przed instalacją zrobić porządek na dysku i zdefragmentować go). Klikamy na obraz partycji, a następnie na Zmień rozmiar. W otwartym oknie wyświetlone zostanie ostrzeżenie, klikamy na Ok. Po chwili na ekranie zobaczymy okno, w którym zmieniamy rozmiar partycji z Windowsem. Gdy dysponujemy już odpowiednią przestrzenią nie przypisaną żadnemu systemowi plików, klikamy na jej obrazie, a następnie na Rozmieść automatycznie. Instalator zapyta nas o sposób partycjonowania. Najlepiej wskazać z /usr. Oczywiście, tak jak poprzednio, możemy ręcznie ustalić każdą z partycji (wymaga to jednak dużo większej wprawy). Po ukończeniu ustawiania nowych partycji klikamy na Ok, potwierdzając zapis tablicy partycji. W następnym oknie klikamy na Ok, aby rozpocząć formatowanie tych partycji.
W kolejnym kroku instalacji wybierzemy pakiety, jakie chcemy zainstalować. Ich wybieranie pozostawiam każdemu z osobna. Jeżeli po zaznaczeniu wybranych przez nas grup pakietów, zaznaczymy jeszcze opcję Samodzielny wybór pakietów, będziemy mogli bardzo szczegółowo wybrać, jakie programy chcemy zainstalować. Jest ich jednak tak dużo, że początkującego użytkownika może to nieco przytłoczyć. W następnym punkcie potwierdzamy, czy chcemy uruchamiać te serwery, które wybraliśmy wcześniej. Jeżeli odpowiadają one z naszym zapotrzebowaniom to klikamy na Ok - rozpocznie się proces kopiowania plików, który potrwa około 30 minut (zależy to od ilości wybranych pakietów oraz posiadanego przez nas komputera).